Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin bir kısmı, İslami finans ilkelerine uygunluk açısından incelenerek Katılım Endeksi’ne dahil edilmektedir. Bu endekste yer almak, şirketin faiz, kumar ve spekülatif işlemler gibi İslami finans ilkelerine aykırı uygulamalardan uzak durduğunu gösterir. Peki Türkiye’nin önde gelen otomotiv firmalarından biri olan Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş., yani DOAS, Katılım Endeksi’ne uygun mu? Bu sorunun yanıtı hem yatırım yapmak isteyen bireyler hem de faizsiz finans ilkelerine dikkat eden yatırımcılar açısından büyük önem taşır. Bu yazıda DOAS hissesi detaylı şekilde analiz edilerek Katılım Endeksi’ne uygunluk kriterleri doğrultusunda değerlendirilmiştir.
DOAS Katılım Endeksine Uygun mu?
DOAS hisselerinin Katılım Endeksi’ne uygunluğu, şirketin finansal tabloları ve faaliyet alanı dikkate alınarak belirlenir. Katılım Endeksi, şirketlerin İslami kurallara uygun çalışmasını esas alır ve belirli mali oranları baz alarak uygunluk denetimi yapar. DOAS’ın faaliyet alanı olan otomotiv sektörü, üretim ve hizmet kapsamı açısından faiz veya haram işlem içermediği sürece uygun kabul edilebilir. Ancak bu uygunluğun kesinleşmesi için finansal oranlara ve borçlanma yapısına da dikkatle bakılması gerekir.
Katılım Endeksi Nedir?
Katılım Endeksi, faizsiz finans ilkelerine göre belirlenmiş kriterleri karşılayan şirketlerin bir araya getirildiği Borsa İstanbul’a ait özel bir endekstir. Bu endekste yer alan şirketlerin, faiz geliri elde etmemesi ve faizli borçlarının belirli oranların altında olması gerekir.
Katılım Endeksi Kriterleri Nelerdir?
Katılım Endeksi kapsamına girebilmek için şirketlerin faaliyet alanının İslami ilkelere uygun olması, faizli borçların toplam aktiflere oranının %30’un altında kalması, faizli alacakların toplam aktiflere oranının %5’i geçmemesi ve şüpheli alacakların da belirli limitleri aşmaması gereklidir. Bu oranlar çeyreklik olarak incelenir ve uygun olmayan şirketler endeksten çıkarılır.
Faaliyet Alanı Uygunluğu Nasıl Değerlendirilir?
Bir şirketin faaliyet alanı, Katılım Endeksi’ne uygunlukta en temel kriterlerden biridir. Kumar, alkol, faizli bankacılık veya domuz ürünleri gibi İslam’da haram kabul edilen alanlarda faaliyet gösteren şirketler kesin olarak elenir. DOAS gibi otomotiv distribütörlüğü yapan şirketler ise genellikle bu kapsam dışında kalır ve uygunluk incelemesi finansal yapıya odaklanır.
DOAS’ın Faaliyet Alanı Katılım Endeksine Uygun mu?
Doğuş Otomotiv, Türkiye’de birçok uluslararası markanın distribütörlüğünü yapan, otomobil satış ve satış sonrası hizmet alanında faaliyet gösteren bir şirkettir. DOAS’ın iş modeli doğrudan üretim değil, tedarik ve hizmet üzerine kuruludur. Bu bağlamda şirketin faaliyet alanı İslami finans ilkelerine aykırı bir unsur taşımamakta ve Katılım Endeksi açısından uygun görülmektedir. Ancak şirketin finansal yapısında faizli borç ya da faiz geliri gibi unsurlar varsa bu, endekse uygunluğu etkileyebilir.
DOAS’ın Finansal Oranları Ne Diyor?
DOAS’ın son yayımlanan mali tablolarına göre, şirketin toplam borçlarının büyük kısmını ticari borçlar ve kısa vadeli yükümlülükler oluşturmaktadır. Faizli borç oranı, dönemsel olarak değişse de bazı çeyreklerde %30 sınırını geçebilmektedir. Bu nedenle DOAS’ın Katılım Endeksi’ne her dönem dahil edilip edilmediği güncel oranlara göre değişmektedir. Ayrıca şirketin elde ettiği faiz gelirlerinin toplam varlıklarına oranı da dikkate alınır. Bu oran %5’in altındaysa uygunluk devam eder.
Faiz Geliri ve Alacak Oranları Nasıldır?
DOAS’ın nakit yönetim politikası çerçevesinde kısa vadeli nakit fazlalarını vadeli mevduatlarda değerlendirmesi, dönemsel faiz gelirleri doğurabilir. Bu durum, faiz gelirlerinin toplam aktiflere oranının %5’i geçip geçmediğini kontrol etmeyi zorunlu kılar. Bu oran aşıldığında DOAS Katılım Endeksi’nden çıkarılabilir.
DOAS Katılım Endeksine Ne Zaman Dahil Edilir?
DOAS, Katılım Endeksi’nde yer alma durumunu çeyreklik olarak güncellenen veriler ışığında kazanır ya da kaybeder. Yani bir dönem uygun bulunan şirket, sonraki çeyrekteki oranları tutturamadığında listeden çıkarılabilir. Bu nedenle DOAS’ın Katılım Endeksi’ne dahil olup olmadığını öğrenmek isteyen yatırımcıların, her çeyrek sonunda yayımlanan SPK ve Borsa İstanbul duyurularını takip etmeleri önemlidir.
DOAS Katılım Endeksi Uygunluk Durumu Nasıl Takip Edilir?
Yatırımcılar DOAS’ın Katılım Endeksi’nde olup olmadığını Borsa İstanbul’un resmi sitesinden ve ilgili aracı kurumların araştırma bültenlerinden öğrenebilirler. Ayrıca çeşitli dijital platformlar, şirketlerin endekse uygunluk raporlarını düzenli olarak yayımlamaktadır.
Anlık Uygunluk Bilgisi Nasıl Kontrol Edilir?
Anlık olarak DOAS’ın endeks durumu kontrol edilmek istendiğinde, Katılım Endeksi’ni yayımlayan Borsa İstanbul’un endeks güncelleme bültenleri en güvenilir kaynaktır. Bu bültenlerde yer alan listeler üzerinden güncel bilgiler alınabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “DOAS Katılım Endeksine Uygun mu?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
DOAS şu anda Katılım Endeksi’nde yer alıyor mu?
DOAS dönemsel olarak Katılım Endeksi’nde yer alabilmektedir, ancak bu durum şirketin faizli borç ve gelir oranlarına bağlı olarak değişir. Her çeyrek sonunda güncellenen listeler kontrol edilmelidir.
DOAS’ın faaliyet alanı Katılım Endeksi’ne uygun mu?
Evet, DOAS otomobil distribütörlüğü ve satış sonrası hizmetler sunduğu için faaliyet alanı itibarıyla İslami finans ilkelerine uygundur ve bu açıdan bir engel bulunmamaktadır.
Faizli borç oranı DOAS’ın uygunluğunu nasıl etkiler?
Faizli borçların toplam varlıklara oranı %30 sınırını aşarsa, DOAS Katılım Endeksi’nden çıkarılır. Bu oran çeyreklik olarak takip edilmelidir.
DOAS’ın faiz geliri Katılım Endeksi için sorun oluşturur mu?
Faiz gelirinin toplam aktiflere oranı %5’i geçmediği sürece sorun teşkil etmez. Ancak bu oranın düzenli takip edilmesi gereklidir, çünkü dönemsel faiz gelirleri bazen sınırı zorlayabilir.
DOAS temettü dağıtır mı ve bu endekse uygunluk açısından sorun yaratır mı?
DOAS, dönemsel olarak temettü dağıtımı yapmaktadır. Ancak bu dağıtımlar faiz temelli olmadığından Katılım Endeksi’ne uygunluk açısından bir sorun teşkil etmez.
Yatırımcılar DOAS’ın uygunluk durumunu nereden öğrenebilir?
Yatırımcılar Borsa İstanbul’un resmi sitesi, SPK bültenleri ve aracı kurum araştırma raporları üzerinden DOAS’ın güncel Katılım Endeksi uygunluk durumunu takip edebilir.
DOAS dışında otomotiv sektöründen hangi şirketler endekse dahildir?
TMSF, Karsan, Otokar gibi bazı şirketler dönemsel olarak Katılım Endeksi’ne dahil olabilmektedir. Ancak her biri için ayrı ayrı uygunluk analizleri yapılması gerekir.
Yorumlar kapalı.